بررسی نظریه لزوم اذن ولی در ازدواج دوشیزه در فقه امامیه و نظام کیفری افغانستان

این تحقیق در مجله تخصصی عدالت نشریه وزارت عدلیه جمهوری اسلامی افغانستان شماره 112 سال 1391 به نشر رسیده است.

چکیده: اکثر قریب به اتفاق فقهای امامیه معتقدند پسر بالغ رشید و دختر بالغه ی رشیده ی ثیّب( بیوه) در ازدواج خود نیاز به اجازه ولی ندارد، اما در خصوص اینکه، آیا دختر  باکره رشیده ( دوشیزه) هم در ازدواج خود مشتقل است یا نیاز به اجازه ولی دارد؟ بین آنان اختلاف نظر شدیدی وجود دارد به گونه ای که به شش دسته تقسیم شده اند: 1-  بسیاری از فقها ی متقدم و متأخر اجازه ولی را در نکاح باکره رشیده لازم ندانسته اند، 2-  برخی دیگر ولی را صاحب اختیار مطلق دانسته و معتقدند او می تواند، دختر باکره رشیده را به نکاح دیگری در آورد، بدون اینکه دختر اذن داده و راضی باشد، 3- برخی دیگر اذن ولی را در عقد دائم لازم دانسته و در عقد موقت  لازم ندانسته اند، 4- برخی دیگر عکس نظر فوق را برگزیده اند، 5- برخی دیگر می گویند، رضایت دختر و اذن پدر شرط است ولی اذن جد پدری لازم نیست.6-  برخی دیگر معتقدند، علاوه بر لزوم رضایت دختر، اذن پدر و جد پدری شرط است.

 جمهور فقهای اهل سنت، اذن ولی در نکاح باکره رشیده را لازم دانسته اند، ولی ابوحنیفه و پیروانش براین عقیده اند که دختر باکره رشیده در ازدواج نیاز به اجازه ولی ندارد. قانون احوال شخصیه اهل تشیع افغانستان، همان نظر ششم فقهای امامیه را پذیرفته است. قانون مدنی افغانستان به تبعیت از فقه حنفی، اجازه ولی در نکاح باکره را لازم ندانسته است.

کلید واژه: اذن، ولی، ولی قهری،باکره، ثیّب،رشیده