لزوم علنی بودن محاکمه

«يکي از تضمينات امنيت قضائي علني بودن دادرسي هاي کيفري است. منظوراز علني بودن دادرسي اينست که افراد جامعه بتوانند آزادانه در جلسات دادگاه حاضر شوند وچگونگي جريان آن رااز نزديک ببينند و به اجراي دقيق قوانين، بي نظر بودن دادرسان و وجود عدالت واقعي قضائي اطمينان خاطر پيداکنند. مطبوعات نيز بتوانند جريان دادرسي را انتشار دهند تا کارکرد دادگستري مورد سنجش و ارزيابي افکار عمومي قرار گيرد.»[1]

فقهای امامیه علنی بودن دادرسی را امری شاسته میدانند و معتقدند قاضی نباید برای محکمه دربان و حاجب قرار دهد  تا اینکه مردم بتوانند به راحتی به او دسترسی داشته باشند.شیخ طوسی در این باره گفته است: « هرگاه قاضی بخواهد میان مردم به قضاوت بپردازد مستحب است که این کار در محلی که برای مردم معلوم و مشخص باشد مثل محلی وسیع و فراخ انجام دهد تا هر نیازمندی بدون هیچ زحمتی به او دسترسی داشته باشد...و برای قاضی مستحب است که هر کس بتواند به محل جلسه دادرسی او راه پیدا کند ونگهبانی برای ممانعت از ورود مردم به آنجا نگمارد»[2] همچنین محقق حلی در این باره گفته است: از آداب مکروهه برای قاضی این است که در هنگام دادرسی برای خود دربانی قرار دهد.»[3] از نظر فقهای امامیه یکی از آداب قضاوت اینست که قاضی اهل علم  را در مجلس قضاوت دعوت کند تا آنان بتوانند در مسائل مشتبه قضات را کمک و راهنمایی کنند.[4]  علت اینکه فقهای امامیه گذاردن حاجب بر در محکمه را مکروه میدانند احادیث رسیده ازپیامبر (ص) و سایر معصومین است؛ همانطور که شهید ثانی به نکته اشاره کرده است.[5] همچنین سیره پیامبر(ص) و سایر معصومین بر مکروه بودن گذاشت حاجب و استحباب علنی بودن دلالت دارد. چنانکه حضرت پیامبر(ص) و امام علی (ع) در مکانی از مسجد که به دکه القضاء معروف بود به قضاوت می پرداختند.[6]