امنیت قضایی در مرحله تحقیقات مقدماتی در سیستم دادرسی افغانستان (با نگاهی به فقه امامیه)

این تحقیق در شماره سی و ششم دوفصلنامه علمی - ترویجی مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق منتشر گردیده است. 

چکیده

امنیت قضایی تضمین‌کننده حقوق همه کسانی است که در یک دعوای کیفری دخالت دارند. در این تحقیق، ابتدا تضمینات عام امنیت قضایی در فقه امامیه و نظام کیفری افغانستان مورد بررسی قرار گرفته و سپس تضمینات خاص امنیت قضایی در مرحله تحقیقات مقدماتی در سیستم دادرسی کیفری افغانستان بررسی و در موارد لزوم دیدگاه فقهای امامیه نیز تبیین شده است. بر اساس یافته‌های پژوهش، اصول عامی مانند اصل قانونی‌بودن جرایم و مجازاتها، اصل برائت، اصل تساوی در برابر قانون و اصل شخصی بودن مسؤلیت کیفری جزو اصول حاکم بر امنیت قضایی است و بایستی در تمام مراحل دادرسی اعمال گردد. در غیر این صورت امنیت قضایی تحقق نخواهد یافت. با این حال در مرحله تحقیقات مقدماتی که یکی از مراحل مهم و حساس در سیستم دادرسی‌های عرفی است، معیارها و ظوابطی وجود دارد که عدم رعایت آنها امنیت قضایی را مواجه با خطر می‌سازد. همچنین در این مرحله متهم دارای حقوقی است که نادیده گرفتن آنها به معنای نادیده گرفتن دادرسی منصفانه و به تبع آن عدم وجود امنیت قضایی خواهد بود.

کلید واژه: امنیت قضایی، تحقیقات مقدماتی، حقوق دفاعی متهم،تضمینات امنیت قضایی، اصول و ضوابط.