بررسی تئوریهای جامعه شناسانه در قلمرو جرم

مقدمه:

امروزه ثابت شده است که سه دسته از عوامل در شکل گیری و افزایش میزان جرم موثر هستند.  این عوامل عبارتند از: پدیده های زیستی، روانی، اجتماعی. بنابر این جرم شناسی در طول تاریخ از سه دسته از دانش های بشری بهره  های زیادی برده است: زیست شناسی، روان شناسی، جامعه شناسی[1] اما نخستین مطالعات در جرم شناسی، در لباس جامعه شناسانه مطرح شدند.[2] 

جامعه شناسی علم بررسی پدیده های اجتماعی( اعم از وقایع، نهادها، سازمان ها و فرایندهای اجتماعی) است. جامعه شناسی جرم را واقعیتی اجتماعی می داند که متاثر از ساخت و کارکرد جامعه می باشد.[3]

جامعه شناسان بر اين عقيده اند كه پديده بزه كاري وجرم را نمي توان با عوامل رواني وجسماني افراد توجيه كرد زيرا اين عوامل نقش چنداني در بزه كاري افراد نداشته بلكه عوامل اجتماعي از قبيل شرايط نامناسب خانواده وكمبود محبت، ناسازگاري والدين، طلاق ، بزهكاري والدين ،بيكاري، مهاجرت، وسايل ارتباط جمعي ، ضعف اعتقادات وباورهاي ديني، وضع بد اقتصادي خانواده، عوامل سياسي، جنگ و....است كه نقش تعيين كننده اي در بزهكاري واعمال مجرمانه افراد دارد[4]

البته در این که کدام یک از این عوامل نقش تعیین کننده دارد بین آنها اختلاف نظر است و منجر به شکل گیری مکاتب مختلف شده است. مکتب جغرافیایی، مکتب سوسیالیستی، مکتب محیط اجتماعی و مکتب دورکیم  مهمترین مکاتب جامعه شناسی جنایی است.[5]  عمده مکاتب ﻣﺬﮐﻮر در دوره ﺗﺎرﯾﺨﯽ اواﯾﻞ ﻗﺮن ﻧﻮزدﻫﻢ ﺗﺎ اواﯾﻞ ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ  ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪند.